Kira artışına yüzde 25 sınırı gelmesine rağmen Eskişehir’de emlakçıların baskıları yüzünden öğrenciler, yüzde 100 ve daha fazla kira artışlarıyla karşı karşıya kalmaya başladı.
Kira artışına sınırlama getiren yeni yasal düzenleme 11 Haziran’da Resmi Gazete’de yayımlanmıştı. Buna göre 11 Haziran 2022 ile 1 Temmuz 2023 tarihleri arasında yenilenen kira dönemlerinde uygulanacak kira bedeline ilişkin anlaşmalar, bir önceki kira yılına ait kira bedelinin yüzde 25’ini geçemeyecek.
Yapılan düzenlemelere karşın Eskişehir’de ev kiraları, son bir yılda yüzde 100’den daha fazla artış gösterdi. Ev sahiplerinin “Ya evden çıkın ya da zammı kabul edin” söylemlerine karşı çaresiz kalan öğrenciler, ev sahipleri ve emlakçıların bu tavrından rahatsız olduklarını dile getirdiler.
5 yıldır Eskişehir’de öğrenci olan kiracı Dilara Doğanhan, ev sahiplerinin hakları olmayan zamlar yapmaya çalıştıklarını söyledi. Öğrencilerin Eskişehir’de çok zor durumda bırakıldığını dile getiren Doğanhan şu ifadeleri kullandı:
İlk kira sözleşmemde 950 TL yazıyor. Ancak ev sahibim yaklaşık 5 gün önce yüzde 100 zam yapmak istedi. Bunun üzerine kendisiyle tartıştık. Bana kalırsa kendisi beni evden çıkarabilmek adına böyle bir yola başvurdu. Çünkü binamızda diğer dairelerin kiralık değerleri 3 bin TL ve 4 bin TL civarında seyrediyor. Hatta eşyalı evler çok daha uçuk fiyatlarda. Konumuna bağlı olarak da etkisi olduğunu düşünüyorum.
Eskişehir’de öğrenci olan arkadaşlarımın neredeyse tamamı bu sıkıntıyı yaşıyor. Ev sahiplerinin şöyle bir bilinci olması gerektiğini düşünüyorum. Ev sahiplerinin çoğunun üç veya daha fazla evi var ve çoğunun mesleklerinden kaynaklı ek geliri var. Onlar için 100 TL veya 200 TL gibi rakamlar çok bir şey değiştirmiyor. Ancak öğrenciler tarafından bakarsak, bu farklar bizim bir haftalık geçimimiz anlamına geliyor.
Ev sahiplerinin tamamı için bunu söylemem ama genel olarak daha anlayışlı olmaları gerektiğini düşünüyorum. Özellikle de öğrencilere karşı. Ev sahibim yüzde 25 kira zammını bilmiyordu. ‘Yüzde 25’lik bir sınır neden var?’ dedi. Kanunları gönderdim ve durumu anlatmaya çalıştım. Bu olaydan sonra kendisi bana cevap vermedi. Aramalarıma dahi geri dönmedi.
Osmangazi Üniversitesinde öğrenci olan kiracı Yunus Cankara, 4 yıldır aynı evde kaldığını ifade etti. Ev sahibinin bir senedir kiraya sürekli zam yaptığını belirten Cankara şöyle konuştu:
İlk buraya geldiğimde 800 TL’ye kirada kalıyorduk. İlk yıllarda bin 100 TL’ye çıktı. Hızlı bir şekilde bin 500 TL oldu. Şimdi de 2 bin 500 TL’ye kalıyoruz. Mecburiyetten kaldık. Çünkü çevremizdeki fiyatlar da fazlasıyla yüksek. O evlerin eşyası da yoktu. Bizim şu an evimiz eşyalı. Bu yüzden ev sahibinin arttırdığı fiyatı kabul etmek zorunda kaldık.
Başlarda ev sahibinin çıkmamız yönünde bir talebi olmadı ama imalarda bulunuyordu. En sonunda ‘Evden çıkın’ dedi. Biz kendisine kanunu söyledik. Yüzde 25 arttırabileceğini ilettik. O bunu kabul etmedi. ‘Ya çıkın, ya da bu parayla kalırsınız’ dedi. Bizim de çaremiz kalmadı. Ayrıca ev sahibinin zam yapmasının sebeplerinden birisi, çevredeki evlerin kiralarını öğrenmesi oldu.
Kira artışlarında emlakçıların payı çok büyük. Ev sahiplerini arayarak, diğer evlerin fiyatlarına göre kira artışı yapmaları gerektiğini söylüyorlar. Okulumda bulunan çoğu arkadaşım bu problemi yaşıyor. Onların da evleri son bir yılda yüzde 100 veya yüzde 150 gibi artışlara maruz kaldı.