Koronavirüs salgınında vaka sayılarının düşmesi ile birlikte salgını sona ermesine ilişkin beklentiler yükseldi. Yapılan yeni bir araştırma, koronavirüsün uzun vadede çok ilginç yan etkileri olduğunu ortaya çıkardı.
Covid-19 salgını ortaya çıktığından bugüne kadar en çok bilinen semptomlar yüksek ateş, şiddetli öksürük, koku ve tat kaybı şeklindeydi. Bu belirtiler salgının ilk günlerinde virüsün geleneksel belirtileri olarak şekillenmişken, Delta ve Omicron gibi yeni varyantlar ortaya çıktığından bu yana ise belirti listesine birçok farklı semptom eklendi.
Covid-19’un insan vücudunu nasıl etkilediği, virüsün ilk ortaya çıkışından iki yıl sonra bile oldukça tahmin edilemez olabilir. Son yapılan çalışmalarda Covid-19’un bu zamana kadar tespit edilen en ilginç belirtileri açıklandı. İngiltere Ulusal Sağlık Sistemi (NHS), geçtiğimiz günlerde Covid-19 belirtisi olan dokuz semptomu daha resmen duyurdu.
Her insan Covid-19’a farklı tepkiler verebiliyor. Çoğu insan ateş, boğaz ağrısı, burun akıntısı, halsizlik ve şiddetli öksürük gibi yaygın belirtileri yaşıyor olsa da bazı insanlar hiç akla gelmeyecek semptomlar yaşıyorlar. İşte Covid-19’un nadir görülen altı belirtisi:
Virüsün neden olduğu yüksek ateş ve iltihaplanma sonucunda oluşan çarpıntı, salgın boyunca birçok insanın şikayeti oldu ve olmaya devam ediyor.
Bazı insanlar, hastalığı atlattıktan sonra da çarpıntının devam ettiğini ve kalplerinin daha hızlı attığı konusunda doktorlara başvurmaya devam ediyor. Bazıları için bu belirti aynı zamanda hastalığı uzun sürede geçireceklerinin habercisi olabiliyor.
Stanford Üniversitesi’nden geçen yıl yapılan bir araştırma, Omicron varyantının işitme sorunlarına neden olabileceği sonucuna ulaştı.
Çalışma tarafından bildirilen bazı semptomlar arasında şiddetli kulak ağrısı, kulak uyuşukluğu ve hatta bazı insanlarda enfeksiyon geçtikten sonra bile devam eden geçici işitme kaybı bulunuyor. Uzmanlar, virüsün kulakla ilgili semptomlarının aşılarını aksatmamış kişilerde de ortaya çıkabileceğini belirtiyor.
Covid-19’un en nadir semptomlarından birisi de ayak parmaklarında yaşanan bazı cilt rahatsızlıkları. Yetkililere göre Covid-19 kaynaklı olacak şekilde ayak parmaklarında şişlik, kabarcık benzeri yaralar veya renk değişikliği gibi rahatsızlıklar oluşabiliyor. Bu semptomları yaşayan bazı kişiler süreci ağrısız atlatıyor olsa da, ayakta oluşan şişliklerin ve kabarcıkların bazı kişilerde ağrı ve kaşıntı yaptığı belirtiliyor.
Covid-19 sebebiyle ayaklarda oluşan bu rahatsızlıkların bazı kişilerde iki hafta etkili olduğu, bazı kişilerde ise aylarca sürebildiği belirtiliyor.
Yetkililer, saç dökülmesinin virüsten aylar sonra ortaya çıkan bir belirti olduğunu vurguluyor. Virüs vücuttayken saç köklerinin aşırı uyarılması ve daha sonra virüs vücuttan atıldıktan sonra gevşemesi ile saç dökülmesi şikayetinin ortaya çıkabileceği belirtiliyor.
Bu belirti virüs vücuttan atıldıktan sonra 3-6 ay arasında devam ediyor ve belirtilen süre sonunda iyileşme başlıyor.
Araştırmalar, Covid-19 ile ses tellerini hareket ettiren kas ve sinirler arasında da bir bağlantı bulunmasını sağladı. Bazı hastaların virüs vücutlarına girdikten sonra seslerinin değişim geçirebileceği ve sinir hasarına bağlı olarak ses teli felci geçirme olasılığı yaşayabileceği tespit edildi.
Bazı virüslerin neden olduğu sinir iltihabının gırtlak kaslarını hareket ettiren sinirlerin çalışmasını aksattığı ve bunun sonucunda ses teli felci yaşandığı biliniyor. Enfeksiyon sırasında bir başka olasılık sesi, yutmayı, nefes almayı ve öksürüğü kontrol eden vagus sinirinin yaralanması. Vagus siniri düzgün çalışmıyorsa, öksürüklü veya öksürüksüz nefes darlığı da yaşanabilir.
Beyin sisi veya karışıklığı, virüsün vücutta olduğu dönemle birlikte Covid-19 atlatıldıktan bir süre sonra daha yaşanmaya devam ediyor. Çalışmalara göre özellikle üst yaş gruplarında halüsinasyon ve paranoyanın da kafa karışıklığına eşlik edebileceği durumlar oluşabiliyor. Semptomun şiddeti kişiden kişiye göre fark gösteriyor.
Öte yandan salgının başından bu yana sert izolasyon önlemleri ile sık sık gündeme gelen Çin’de benzer görüntüler tekrar görülmeye başlandı.
Ülkenin finans merkezi Şanghay’da vaka sayısı her geçen rekor artış yaşıyor. Yaklaşık 30 bin aktif vaka bulunan şehirde “sıfır vaka” politikası sebebiyle sert karantina önlemleri alınıyor. Karantina sebebiyle sokağa çıkamayan halkın temel ihtiyaçlarını karşılamak konusunda sıkıntılar yaşamaya başladığı iddia edilirken şehirden gelen görüntülerde birçok kişi evinin balkonundan bağırarak durumu protesto ediyor. Yetkililerin yaptığı açıklamaya göre toplu yapılan testlerin ardından vaka sayısının sıfıra indirildiği bölgelerde karantinanın sona ereceğini belirtiyor.
Sert salgın önlemlerine rağmen Çin’de Kovid-19 vaka sayıları yükselmeye devam ediyor. Birçok şehirde toplu test uygulamaları devam ediyor.
Oğuzcan Atış / Milliyet
